· ZADANIA - Informacje ogólne
Ośrodek Pomocy Społecznej w Pniewach wykonuje zadania gminy, wynikające z ustawy
z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2013 roku, poz.135 z późniejszymi zmianami) oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku
o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. z 2015 roku, Nr 180, poz.2135 z późniejszymi zmianami).
ZADANIA W ZAKRESIE WSPIERANIA RODZINY
· Opracowywanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny;
Tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystenta rodziny;
· Tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez:
o zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,
o organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,
o prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci.
· Finansowanie:
o podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,
o ponoszonych przez rodziny wspierające kosztów zadań wykonywanych przez w/w rodziny.
· Współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym;
· Sporządzenie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie w wersji elektronicznej oraz - gdy jest to wymagane - w wersji papierowej;
· Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy;
· Przekazywanie do biura informacji gospodarczych, dotyczących zaległości z tytułu nie ponoszenia opłat za pobyt dziecka w pieczy zastępczej.
Realizując powyższe obowiązki, OPS ściśle współpracuje z innymi instytucjami, w szczególności powiatowymi centrami pomocy rodzinie oraz sądami.
Asystent rodziny
Rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej, mogą otrzymać wsparcie od gminy w postaci asystenta rodziny.
Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nałożyła na gminy obowiązek udzielania pomocy rodzinom dysfunkcyjnym z dziećmi. Pomoc ta realizowana jest poprzez działania asystenta rodziny, który wspiera rodziny w przezwyciężaniu trudności związanych z opieką i wychowaniem małoletnich dzieci.
Asystent pomaga rodzicom w wypełnianiu ról społecznych aby doprowadzić do osiągnięcia podstawowej stabilizacji życiowej i nie dopuścić do umieszczania dzieci poza rodziną w placówkach lub rodzinach zastępczych. Jeśli dzieci znajdują się pod pieczę zastępczą, rolą asystenta jest działanie na rzecz ich jak najszybszego powrotu do rodziny.
W przypadku powzięcia informacji o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, kierownik ośrodka pomocy społecznej zleca przeprowadzenie w tej rodzinie rodzinnego wywiadu środowiskowego. Jeżeli rodzinny wywiad środowiskowy potwierdzi występowanie trudności, kierownik ośrodka pomocy społecznej przekazuje kwestionariusz wywiadu asystentowi rodziny, który podejmuje pracę z tą rodziną.
Przy zlecaniu asystentowi rodziny pracy z daną rodziną, brany jest pod uwagę głównie zakres pomocy, jaki powinien zostać udzielony danej rodzinie. Z ustawy wynika ponadto, że asystent rodziny powinien swoją pracę prowadzić za zgodą i przy aktywnym udziale rodziny oraz pobudzać ją do aktywnego współdziałania. Praca z rodziną powinna być organizowana lub kontynuowana również w sytuacji czasowego umieszczenia dziecka poza rodziną.
Rola asystenta rodziny
W przypadku gdy ośrodek pomocy społecznej poweźmie informację o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, pracownik socjalny przeprowadza w tej rodzinie wywiad środowiskowy, na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej. Po dokonaniu analizy sytuacji rodziny, pracownik socjalny przeprowadzający wywiad środowiskowy wnioskuje do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przydzielenie rodzinie asystenta rodziny.
Asystentem rodziny może być osoba, która:
1) posiada:
a) wykształcenie wyższe na kierunku pedagogika, psychologia, socjologia, nauki o rodzinie lub praca socjalna lub
b) wykształcenie wyższe na dowolnym kierunku uzupełnione szkoleniem z zakresu pracy z dziećmi lub rodziną i udokumentuje co najmniej roczny staż pracy z dziećmi lub rodziną lub studiami podyplomowymi obejmującymi zakres programowy szkolenia określony na podstawie ust. 3 i udokumentuje co najmniej roczny staż pracy z dziećmi lub rodziną lub
c) wykształcenie średnie i szkolenie z zakresu pracy z dziećmi lub rodziną, a także udokumentuje co najmniej 3-letni staż pracy z dziećmi lub rodziną;
2) nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest jej zawieszona ani ograniczona;
3) wypełnia obowiązek alimentacyjny – w przypadku gdy taki obowiązek w stosunku do niej wynika z tytułu egzekucyjnego;
4) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub w miejscu wskazanym przez rodzinę. Do zadań asystenta rodziny należy w szczególności:
1) opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym ośrodka pomocy społecznej,
2) opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;
3) udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;
4) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych;
5) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów psychologicznych;
6) udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi;
7) wspieranie aktywności społecznej rodzin;
8) motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;
9) udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
10) motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;
11)udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;
12) podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin;
13) prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;
14) prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;
15) dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku, i przekazywanie tej oceny kierownikowi ops realizującego zadanie;
16) monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;
17) sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach;
18) współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny;
19) współpraca z zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą, o których mowa w art. 9a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie lub innymi podmiotami, których pomoc przy wykonywaniu zadań uzna za niezbędną.
Plan pracy z rodziną obejmuje zakres realizowanych działań mających na celu przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, a także zawiera terminy ich realizacji i przewidywane efekty.
Liczba rodzin, z którymi jeden asystent rodziny może w tym samym czasie prowadzić pracę, jest uzależniona od stopnia trudności wykonywanych zadań, jednak nie może przekroczyć 15.
Rodziny wspierające
W celu wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych rodzina może zostać objęta pomocą rodziny wspierającej. Rodzina wspierająca, przy współpracy asystenta rodziny, pomaga rodzinie przeżywającej trudności w:
· opiece i wychowaniu dziecka;
· prowadzeniu gospodarstwa domowego;
· kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych.
Pełnienie funkcji rodziny wspierającej może być powierzone osobom z bezpośredniego otoczenia dziecka. Rodzinę wspierającą ustanawia wójt właściwy ze względu na miejsce zamieszkania rodziny wspieranej po uzyskaniu pozytywnej opinii kierownika ośrodka pomocy społecznej wydanej na podstawie przeprowadzonego rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Szkoła kompetencji rodzicielskich
Rozwój kompetencji rodzicielskich
Aby być rodzicem, wystarczy mieć dziecko. Ale co zrobić, aby być DOBRYM rodzicem?
Dobry rodzic, to nie ten który wie wszystko. Dobry rodzic to ten, który CHCE WIEDZIEĆ więcej , by wspierać dziecko w rozwoju.
Ważne zagadnienia do przemyślenia dla rodziców:
Rozwijające kompetencje wychowawcze, m.in.:
· KOMUNIKACJA bez PRZEMOCY – empatyczne porozumiewanie się w rodzinie, przedszkolu, szkole…
· BĘDĘ MAMĄ – dla kobiet w ciąży
· Mamo, skąd ja się wziąłem? – jak rozmawiać z dziećmi o seksualności.
· Dawno, dawno temu…. – bajka o radzeniu sobie z dziecięcymi emocjami
· Mamo, Tato! Ja sam! – jak pozwolić dziecku na naukę samodzielności
Człowiek na drodze swojego rozwoju napotyka wielu wychowawców.
Pierwszym wychowawcą jest rodzic, to jemu na mocy prawa naturalnego i stanowionego powierzone jest wychowanie.
(...) Rodzice (…) ponoszą główną odpowiedzialność za wychowanie i rozwój dziecka. Jak najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka ma być przedmiotem ich największej troski.
(Międzynarodowa Konwencja Praw Dziecka, art. 18)
Rodzice, ponieważ dali życie dzieciom mają pierwotne i niezbywalne prawo i pierwszeństwo do wychowania potomstwa i dlatego muszą być uznani za pierwszych i głównych wychowawców.
(Karta Praw Rodziny, art. 5)
Nadrzędnym prawem dziecka jest miłość nie obwarowana żadnymi warunkami.
Dzieci potrzebują:
· Pożywienia, snu, aktywności fizycznej
· Bezwarunkowej miłości i akceptacji, poczucia bezpieczeństwa i przynależności
· Możliwości zadawania pytań, doświadczania i badania świata, uczenia się[1]
Wielu rodziców uważa, że poprzez zaspakajanie dzieciom potrzeb materialno-bytowych i fizjologicznych wypełnia swoje wychowawcze zobowiązania .
Te starania nie wyczerpują jednak rodzicielskich powinności.
Miłość nie obwarowana żadnymi warunkami jest nadrzędnym prawem dziecka.
Troska o jak najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka to duże wyzwanie wychowawcze. W miarę rozwoju w życiu dziecka pojawiają się więc inne osoby zatroskane jego losami: pani w przedszkolu, nauczyciel w szkole, ksiądz w parafii, lider grupy nieformalnej, pracownik socjalny.
Wychowanie dokonuje się poprzez codzienne sytuacje życiowe, często zaskakując różnorodnością tematyczną. Dzieci mogą doświadczać miłości, akceptacji, szacunku lub odrzucenia, poniżenia, zlekceważenia. Od postawy i zachowania rodzica/wychowawcy zależy, jakie doświadczenie stanie się udziałem dziecka.